Historia szpitala
Lecznictwo szpitalne w Nowym Dworze Mazowieckim rozpoczęło się po I wojnie światowej. W 1918 r. powstał tu pierwszy szpital w jednym z zaadaptowanych budynków rosyjskich koszar. Posiadał 50 łóżek w oddziałach: wewnętrznym, chirurgicznym, położniczo-ginekologicznym i zakaźnym. Do 1956 r. była to jedyna w mieście placówka lecznictwa zamkniętego. Obejmowała dwie duże sale (męską i kobiecą) dla oddziału wewnętrznego i chirurgicznego, jedną położniczą i trzy małe sale dla oddziału zakaźnego. Ponadto mieściły się: sala operacyjna, sala opatrunkowa, sala porodowa, kancelaria, pomieszczenie dla aparatu rentgenowskiego, skład apteczny i kuchnia. Było także pomieszczenie na autoklaw do sterylizowania materiału operacyjnego i opatrunkowego (opalany drewnem lub węglem). Istniała także dyżurka dla położnej i lekarza, którzy dyżurowali tylko w dni świąteczne. Ogrzewanie budynku stanowiły duże, sięgające sufitu, okrągłe piece na węgiel i drewno.
W szpitalu pracowało dwóch lekarzy – dr Władysław Nawaduński jako chirurg ginekolog i dr Jan Lech jako lekarz chorób wewnętrznych. Szpital nazywał się Szpitalem Sejmikowym, a później Powiatowym dla Powiatu Warszawskiego (Warszawy Prawobrzeżnej).
Dyrektorem szpitala do 1927 r. był dr Marian Dehnel, następnie, do czasu zbudowania nowego szpitala w 1956 r. – dr Władysław Nawaduński.
Inicjatywa budowy nowego szpitala powiatowego zrodziła się w 1936 r. Kamień węgielny wmurowano 19 marca 1938 r. Do wybuchu wojny 1939 r. wzniesiono mury do wysokości pierwszego piętra. Ze względu na piaszczysty grunt i kurzawkę wbito przedtem w ziemię ponad sto pali – dlatego szpital nie ma podpiwniczenia.
W czasie okupacji budowy nie kontynuowano, ponieważ Nowy Dwór został włączony do Rzeszy Niemieckiej, do okręgu ciechanowskiego.
Budowę podjęto dopiero po zakończeniu wojny. Do dalszej budowy przystąpiono energiczniej po utworzeniu powiatu nowodworskiego w 1950 r., zwłaszcza gdy w 1952 r. dyrektor Nawaduński został wybrany posłem na Sejm PRL I kadencji.
Budowę szpitala zakończono w 1956 roku. W czasie trwania robót wykończeniowych złożono zamówienia na sprzęt wyposażeniowy i aparaturę. W miarę realizacji zamówień magazynowano sprzęt w odpowiednich pomieszczeniach. Kilka miesięcy wcześniej został przyjęty na stanowisko zastępcy ordynatora oddziału chirurgicznego dr Jerzy Zieliński, któremu powierzono nadzór nad wyposażeniem i przygotowaniem do otwarcia placówki. Gdy szpital był już gotowy, oficjalne otwarcie i przyjęcie pierwszych chorych odbyło się 1 czerwca 1956 roku.
Szpital miał 145 łóżek: w oddziale wewnętrznym 27, chirurgicznym 46, położniczym 25, ginekologicznym 14 i dziecięcym 35. Razem z łóżkami w oddziale zakaźnym, urządzonym w budynku starego szpitala, liczył 170 łóżek. W 1958 r. dołożono 5 łóżek w oddziale zakaźnym, a w 1960 zagęszczono poszczególne oddziały: wewnętrzny o 3 łóżka, ginekologiczny o 4, uzyskując ogółem 185 łóżek.
W 1963 r. zabudowano tarasy nad izbą przyjęć i balkony w oddziałach, dzięki czemu uzyskano 245 łóżek, na terenie oddziału zakaźnego uzyskano 45 łóżek. Po remontach i przekwaterowaniach szpital miał 272 łóżka, co dawało wskaźnik 2,5 łóżka na 1000 mieszkańców (w 1956 r. było 1,9).
W późniejszym okresie obok budynku głównego dobudowano parterowy pawilon, w którym mieści się administracja ZOZ. Wcześniej mieściła się tam Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna. Z drugiej strony dostawiono podpiwniczony budynek, gdzie mieszczą się obecnie laboratorium analityczne, bakteriologiczne i punkt krwiodawstwa, a w piwnicach magazyn materiałów aptecznych i warsztaty konserwatorów.
Obok bramy wjazdowej od strony ul. Miodowej stał budynek przeznaczony początkowo dla dozorcy, później dla Pogotowia Ratunkowego. Na przełomie lat 70-80 został powiększony i obecnie w budynku piętrowym mieści się Stacja Pogotowia Ratunkowego oraz część biur. Obok są garaże i plac postojowy dla karetek.
W okresie budowy szpitala duży wkład pracy wniósł Wojciech Wanat – kierownik kadr w okresie powojennym, a do jego rozbudowy przyczyniła się znacznie dyrektor Zespołu Opieki Zdrowotnej, dr Teresa Lebiedzińska-Torbus, która kierowała tą placówką w latach 1973-1991.
Obecnie Szpital Powiatowy należy do struktury Nowodworskiego Centrum Medycznego w Nowym Dworze Mazowieckim, zrzeszający publiczne placówki medyczne w powiecie nowodworskim.
Patron szpitala – pierwszy z dyrektorów doktor wszech nauk lekarskich Władysław Nawaduński urodził się w roku 1893 we wsi Upny k.Kowna. Ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego w 1922 r. Pracował kilka lat w Szpitalu Kolejowym w Warszawie przy ul. Brzeskiej, odbył staż w Szpitalu Ginekologiczno-Położniczym w Warszawie przy ul. Karowej.
Od 1 marca 1927 r. objął stanowisko ordynatora oddziału chirurgicznego i położniczo-ginekologicznego w Nowym Dworze Mazowieckim oraz stanowisko dyrektora tego szpitala. Na tym stanowisku pracował do roku 1959 czyli 32 lata. Zmarł w roku 1961.
Dzisiaj Szpital Powiatowy wchodzi w skład Nowodworskiego Centrum Medycznego (do roku 2011 – Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej), które w swej strukturze posiada także przychodnię specjalistyczną, cztery zakłady podstawowej opieki zdrowotnej, Zakład ratownictwa medycznego, Diagnostyki obrazowej, Laboratoryjnej i Rehabilitacji oraz Nocną i Świąteczną Opiekę Leczniczą.
tekst zaczerpnięto z "Pamiętnika Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego", Tom CXXXV, Nr 3/1999, Aneks pt. "Szpital w Nowym Dworze Mazowieckim" - Tadeusz KOCON, Franciszek SZMYD